Poiphang Ka Thawhi Ban Peiphang : 5
Ki ktien ba la tyrwa ban shna thymmai ki long ki ba la shu thaw hi kat ba lah ban poiphang ha ka pyrkhat shimet bad lada ka long ka ba lah ban peiphang bad sngewthuh da ki paidbah, te ka shong sa tang ha ka bishar sani jong ki stad saiñktien bad ki thohjer thohnam na ki shlem ba kynsai jong ka imlang sahlang. La khmihlynti ba kiei kiei baroh kin long ki ba jynsur mynsiem bad ban husiar ban ym synjor, ban long ki ba kdup ia ki ktien tnat na ki thaiñ kylleng sawdong bad ban pynneh longpdeng da ka ktien Khasi ka ba don ka thymmei na ka ktien Sohra. La pyrshang ruh ban buh artat bad ka jingmut ha ka ktien phareng khnang ban kham suk ha ka bishar bad tynjuh lada dei ban pdiang ne kyntait lane lada dei ban dan ai jingmut shuh shuh da kumwei. Wat lada dang don ka tarajur ne pyrla ban tynjuh, u sawar ban thew bad u diengkot ban pynbiang tara; hynrei yn ieh shwa kumto khnang ban ym ktaid sha ka ban btai pynban. Kumta la tyrwa ki ktien kat ba lah ei ban kynshew kumne harum:
:::::
Nalor ki ktien ki ba thawhi ki don ruh ki ktien ba la don lypa ha ki kyntoit shnong bapher bapher ki ba biang bad kynsai, tangba ym da don ki ban pylleit jingmut ban kynthup ha ka ktien pdeng Khasi. Lada dei ban ñiewtang ki don byllai, hynrei hap ban adkar khnang ban ym pakhuh bad ka ktien pdeng ka ba la pdiang salonsar bad ban ym kulmar jingmut ki paidbah. Kumta la jied khnang tang ki ba kham ñiar bad ki ba ym lah ban ioh na ka ktien pdeng ka ba dei ka ktien Sohra, ha ka ba la pdiang paidbah ha ka thoh ka tar Khasi. Ki don ruh ki ktien ba ju pyndonkam barabor ha ka ba la batai thymmai katkum ba dawa ka thoh ka tar. Ban kham sngewthuh paidbah la pyrshang ban batai ia kino kino ki kyntien ki ba sngew artatien ba ki paidbah kin lah ban sngewthuh, hynrei ia ki ktien ba la tip kyllum ha ka imlang sahlang te ym sngew donkam ban dang batai shuh.
Kumba la kdew hashwa ba kine baroh ki long shwa tang ki jingtyrwa ki ba ap khmihlynti ia ka bishar bad tai sani na ki stad saiñktien bad thohjer thohnam Khasi jong ka jylla ki ban kubur lada dei ban pdiang ne kyntait, lane ban pynbha shuh shuh ban kham janai pura. Ka sorkar jylla ka dei ban buhti da ka shlem iktiar ba pura na ka bynta kane ka jingthmu, khnang ba kiei kiei baroh kin long ryntih. Katba ka shlem iktiar tyngkai rikynti jong ka sorkar jylla kam pat thung ia ki kher ki mer ryngkat ki kynrem lyndan ki ba la palat liam ka jingtbit ha kane ka phang na ki salonsari lane na ki synjuk ha ka imlang sahlang, dei ban don ka lynti na ki ba trei monlade ban tynrong ia kane ka bankhia; kynthup lang na ki paidbah. Kumta la kyrpad kyllum na ki paidbah ban synñiang lem da ka ba phah ha ka email: sainriti.2011@gmail.com lane Whats App 9436103992, kat ka ba kham sngewbit sngewbiang.
Ha ba ieng ki briew ne kino kino ki jynthaw iwei hadien iwei ki ba bud ryngkhi shilynter ha madan madiah, ha Bhoi ki ju jer da u Ang, kumta la sngewdei ban pynrung ha ka ktien pdeng Khasi ba ym pat don kum kata ka ktien.
Ang: ka mut їeng ryntih marbud ryngkhi shilynter- Queue
Amrang: ka mut ba ohdor ba rem khlem salia- Obstinately greedy
Kano kano ka kyrwoh pynbna paidbah la ñiew ba ka dei ka khubor ka antor. Ka jingtip ba la pynbna kyllum la kheiñ ba dei ka khubor, hynrei ka jingtip ba la pynbna kyrpang katkum ka jingthmu la kheiñ ba dei ka antor.
Antor: ka mut ba byrta paidbah ban khring- Advertise, publicise
Arsap: ka mut ba bha na lor ha khmat ki briew bad sniew pat hapoh mynsiem- Hypocrite
Astor: ka mut ba khleh dewbilat ban sbur pushara rben ha ka sad ne kynroh ne madan- Masonry
La sngewdei ba ka ktien Bahkhlieh kan kit jingmut kum ka ba kular dano re dano ban shimti da ka juban ban buria na ka bynta kiwei; ka iapher na ka Kitkhlieh ka ba mut ban shimti monlade kum la ka kamram ba dei ban leh katkum la ka longrynñieng ha la ka longiing longsem ne ha ka imlang sahlang. Kumta ka ba Bahkhlieh ka shong ha ka mon lade shimet lada kloi ban shimti ne ban kyntait.
Bahkhlieh: ka mut ba shimti ban kitkhlieh їa kaei kaei- Guarantee
Bahkhala: ka mut ka ba kit ne shimti mon lade ban khyllie ne pynim biang ïa kiwei ki ba hap ha ka sohsat ka jynjar- Compensate:
Baketha: ka mut ba lah dkut bad kie ha suiñ- Detach and float on air
Kano kano ka pliang nar ne pliang dieng lane pliang khyndew ka ba rit bad thliew lynghong, ha thaiñ Bhoi ki jer da ka Bati.
Bati (Bhoi): ka mut kyllung, lynghoh ne kynja pliang lynghong- Bowl
Ka ktien Khasi Beiñ ka dei ka ba la sngewthuh kyllum ba pynkheiñ burom ne ba ym tip ban ñiewkor ia kaei kaei. Kumta ka ktien beaiñ ruh ka jreiñ na ka ktien beiñ aiñ bad ka kylla beaiñ na ka rukom kren. Ka ktien Beiñ Dorbar ka long synlar tang ha ka ktien ba kren, hynrei ka la nang khiathew ha ka rukom pyndonkam ha ka jingthoh ha ki dulir, ki dorkhas ne ki kaiphot katkum ka aiñ.
Beiñ dorbar: ka mut ba kynthoh pyrshah ïa ka aiñ synshar paidbah-Contempt of House
Ki pongrai dei ki pylleng jong ki kynja khñiang ki ba rit bad her stet ki ba ju boi ha sla khmut bad rymmiang shyntur jong ki mrad kum ki masi, kulai bad kiwei kiwei. Kine ki pylleng khñiang ki ju kharoi bad sei symbai ha ka jaka ba ki boi bad dei na kata ka daw ba la ong ba biah pongrai bad don ruh ki ba ong biah phongrai. Kumta ka ktien Biah Pongrai ka dei ka pharshi ba pynbit ka byrsieh jaboh jakhlia ha kano kano ka jaka ne jingmut briew.
Biah pongrai: ka mut ba pynbyrsieh ne pynbudnam- Taint
Brai: ka mut ba lapmiet lapsngi ban byrngia ha kano kano ka kam myllen- freak. Ka ba la brai palat liam pat la ong Kyrni- Addict.
Bynthuiñ: ka mut ki syrtap ksai ba phnieng sawdong ter ter ban long kum ka jar- Network
Katkum ba iathuh u Bah Bakynsai Khardewsaw ‘thuiñ’ ka dei kum ka ktien pdeng ‘thaiñ’ bad ka ktien Bynthuiñ ka mut kumba la kdew hashwa ka ba kut noh ynda la poi ha rymiang. Nalor kata la parom ruh ba uwei nongiathuhlypa u ba kyrteng u Phiorkohwat, u la kren chwar da ka ba ong ‘Lamrui ynda ia ka suiñ yn bynthuiñ da ki saijar, hangta ka pyrthei ka la wai’. Kumta la sngewdei ba ia ka ktien Bynthuiñ ka kit jingmut sbiak ia ka ktien phareng Network.
Kalai: ka jingmut ba synlar ka dei ba khleh bun jait ki mar ban pynmih da kawei ka ba thymmai; bad ha ka ba sleh da kum kata ka mar ba la khleh lang arjait ne bun jait la ju ong kalaiñ, kumba ong noh kalaiñ rong. Na kane ka jingmut la pynlong noh kum ka ktien khiathew ka ba mut khleh bun jait ban mih kawei bathymmai katkum ka stadmaïan (science) jong ka juk mynta - Chemistry
Kalbut: ka mut bym shongkhia, ba ijli bad isaitmet- Clumsy